Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα καταγράφει το μεγαλύτερο χάσμα απασχόλησης μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών ηλικίας 20-64 ετών είναι 19,8% χαμηλότερο από αυτό των ανδρών, ενώ ο μέσος όρος του χάσματος στην ΕΕ ανέρχεται σε 10,2% για το 2023. Αυτό δείχνει την ανισότητα στην ένταξη των δύο φύλων στην αγορά εργασίας και την πιο ενεργή συμμετοχή των ανδρών, ενώ οι γυναίκες συνεχίζουν να υστερούν σε πολλές χώρες της Ευρώπης, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην κορυφή αυτής της λίστας ως προς το χάσμα απασχόλησης γυναικών και ανδρών.
Συγκεκριμένα, το ποσοστό των ανδρών ηλικίας 20-64 ετών που εργάζονται στην Ελλάδα είναι 77,4%, το οποίο είναι πολύ κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ που ανέρχεται σε 80,4%. Αντίθετα, το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών είναι μόλις 57,6%, κατατάσσοντας την Ελλάδα στη δεύτερη θέση της ΕΕ, μετά την Ιταλία, όπου το αντίστοιχο ποσοστό είναι 56,5%. Ο μέσος όρος απασχόλησης γυναικών στην ΕΕ είναι σημαντικά υψηλότερος, φτάνοντας το 70,2%.
Ωστόσο, η κατάσταση στην Ελλάδα δεν είναι στάσιμη. Υπάρχει ένα θετικό σημάδι στον ορίζοντα, καθώς το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Από τα χαμηλά του 2013, όταν το ποσοστό των γυναικών στην αγορά εργασίας ήταν μόλις 42,9%, μέχρι το 2023 το ποσοστό ανέβηκε στο 57,6%. Αξίζει να σημειωθεί ότι και για τους άντρες το ποσοστό απασχόλησης βούλιαξε και αυτό λόγω της κορύφωσης της οικονομικής κρίσης εκείνη τη χρονιά. Αυτή η αύξηση δείχνει μια θετική πορεία, αν και ο δρόμος για μεγαλύτερη ισότητα ίσως είναι ακόμα μακρύς.
Η αύξηση αυτή μπορεί να αποδοθεί σε πολλούς παράγοντες, όπως οι πολιτικές στήριξης της οικογενειακής ισότητας, η βελτίωση των όρων εργασίας και οι αλλαγές στις κοινωνικές αντιλήψεις σχετικά με τον ρόλο των γυναικών στην οικονομία. Ωστόσο, αν και αυτή η πρόοδος είναι σημαντική, το χάσμα σε σχέση με τους άντρες παραμένει αισθητό και απαιτεί περισσότερες και πιο στοχευμένες ενέργειες.
Για να μειωθεί το χάσμα αυτό, είναι απαραίτητο να ληφθούν μέτρα που να ενισχύουν τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, για αυτό ακούγεται και επισημαίνεται συχνά η Σημασία των Πολιτικών Ισότητας. Αυτό περιλαμβάνει την ενίσχυση των πολιτικών ισότητας, τη δημιουργία καλύτερων υποδομών φροντίδας παιδιών και την προώθηση της ευελιξίας στον εργασιακό χώρο, ώστε οι γυναίκες να μπορούν να ισορροπήσουν καλύτερα τις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις με τις οικογενειακές. Πολύ σημαντικό είναι να δοθεί και η ευκαιρία στους άντρες για την ανατροφή των τέκνων όπως γίνεται και σε άλλες χώρες όπου έχουν αυξηθεί αρκετά οι άδειες πατρότητας, “σπάζοντας έτσι τα ταμπού”.
Περαιτέρω, πρέπει να ενισχυθεί η προσβασιμότητα των γυναικών στις ηγετικές θέσεις και να μειωθούν οι μισθολογικές ανισότητες που ακόμα υφίστανται σε πολλούς τομείς της ελληνικής οικονομίας. Οι γυναίκες πρέπει να αισθάνονται ότι η αγορά εργασίας δεν τις περιορίζει, αλλά τους προσφέρει τις ίδιες ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης και οικονομικής ανεξαρτησίας.
Παρά τη πρόοδο στην εκπροσώπηση των γυναικών σε ανώτερες θέσεις, συνεχίζουν να υποεκπροσωπούνται
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα δεδομένα του 2023, το 34,8% των διευθυντικών θέσεων στην ΕΕ κατέχουν γυναίκες, ενώ αντιπροσώπευαν σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των απασχολουμένων στην ΕΕ (46,4%). Να σημειωθεί ότι πριν μία δεκαετία περίπου οι γυναίκες διευθύντριες ήταν περίπου στο 30%.
Αυτό δείχνει μία υστέρηση στην ανάληψη ανώτερων θέσεων από τις γυναίκες επαγγελματίες. Στην Ελλάδα μόνο το 30,6% των διευθυντικών θέσεων κατέχουν γυναίκες, το οποίο κατατάσσει τη χώρα στην 20ή θέση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Όμως, δείχνει μικρότερη ανισότητα που επικρατεί στη χώρα μας, σε σχέση με τον ανωτέρω δείκτη απασχόλησης που η Ελλάδα ήταν τελευταία στην ΕΕ. Θα μπορούσε να εξηγηθεί ότι η Ελληνική Κοινωνία έχει μεγάλες αντιθέσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν, ακόμα και ανάμεσα στις γυναίκες.
Τριτοβάθμια Εκπαίδευση Γυναικών στην Ελλάδα
Ένα θετικό στοιχείο που συμβάλλει στην ενδυνάμωση των γυναικών στην Ελλάδα είναι η αυξανόμενη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Συγκεκριμένα, για το 2023, το 32,1% των γυναικών ηλικίας 15-64 ετών στην Ελλάδα κατατάσσεται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ποσοστό που είναι οριακά κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ. Μάλιστα, αυτό το ποσοστό είναι μεγαλύτερο από εκείνο των ανδρών στην Ελλάδα, που ανέρχεται στο 27,6%. Αυτό δείχνει μια ισχυρή τάση για την εκπαίδευση των γυναικών στην ανώτερη εκπαίδευση, ενώ παράλληλα υπογραμμίζει τη σημασία της εξόδου από τις παραδοσιακές διακρίσεις. Η ισχυρότερη συμμετοχή των γυναικών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί έναν θετικό παράγοντα για το μέλλον της αγοράς εργασίας, καθώς η εκπαίδευση είναι ο βασικός δρόμος για την οικονομική ενδυνάμωση και την επαγγελματική ανέλιξη.
Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε μια πρόκληση όσον αφορά την ισότητα στην αγορά εργασίας, με το χάσμα απασχόλησης μεταξύ γυναικών και ανδρών να παραμένει υψηλό σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Παρόλα αυτά, η αύξηση του ποσοστού των γυναικών στην εργασία είναι μια θετική εξέλιξη και αποδεικνύει ότι υπάρχει περιθώριο για βελτίωση. Με τις σωστές πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές, η Ελλάδα μπορεί να μειώσει το χάσμα αυτό και να προσθέσει περαιτέρω αξία στην χώρα, ενισχύοντας την εθνική παραγωγή από επιπλέον ανθρώπινο δυναμικό. Τέλος, να τονιστεί το θετικό σημείο ότι οι Ελληνίδες έχουν δίκαιη πρόσβαση σε ανώτερη εκπαίδευση όπως οι άντρες, και έτσι, μέσω της πιο αποτελεσματικής σύνδεσης αγοράς εργασίας με τα πανεπιστήμια, μπορεί να επιτευχθεί περαιτέρω μείωση όλων των κοινωνικών ανισοτήτων.
